تامسون در سال 1897 میلادی نسبت بار به جرم اشعه کاتدی یا همان الکترونها را از آزمایشی شبیه به شکل زیر بدست آورد.
آزمایش تامسون برای اندازهگیری
الکترون
در یک لوله شیشهای تا حد امکان خلأ شده مسیر اشعه کاتدی تولید شده را میتوان از اثر ملتهب و نورانی آن بر دیواره مقابل جریان اشعه کاتدی مشاهده نمود. حال اگر بر سر راه این اشعه و عمود بر آن یک میدان الکتریکی اعمال شود اشعه کاتدی به سمت قطب مثبت میدان منحرف شده و محل برخورد آن با شیشه منحرف میگردد. با اعمال یک میدان مغناطیسی مناسب بر مسیر اشعه و در جهت مخالف میتوان اشعه را به مسیر اولیه برگرداند. در این حالت دو نیرو، میدان الکتریکی
و میدان مغناطیسی
بر اشعه کاتدی وارد میشود.
![](http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/img/daneshnameh/math/c402c8f7c610fabba2f0c727f08d5f88.png)
![](http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/img/daneshnameh/math/458d4924fb575b142013434a2f8def78.png)